Kısa Çalışma Ödeneğinin İşsizlik Maaşından Düşürülmesi

Kısa çalışma işyerindeki çalışma sürelerinin geçici olarak azaltılması veya durdurulması hallerinde, üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır. Ancak bu sürenin kanuna eklenen madde neticesinde Cumhurbaşkanlığınca 6 aya kadar uzatılması mümkündür. Kısa çalışma ödeneği salgın hastalık hallerinde de uygulanabileceğinden güncel Covid-19 salgını nedeni ile uygulanması mümkündür ve güncel durum nedeniyle yaygın olarak uygulandığı görülmektedir.

Kısa çalışma halinde İşsizlik Sigortası Fonundan kısa çalışma ödeneği ödenir. İşçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için, hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi gerekir. Kısa çalışma ödeneği olarak yapılan ödemeler başlangıçta belirlenen işsizlik ödeneği süresinden düşülür. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanan işçi, işsizlik sigortasından yararlanmak için 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunda öngörülen koşullar gerçekleşmeden işsiz kalırsa, kısa çalışma ödeneği aldığı süre düşüldükten sonra, daha önce hak ettiği işsizlik ödeneği süresini dolduruncaya kadar işsizlik ödeneğinden yararlanır.

Bununla beraber kanun kısa çalışma ödeneğinin işsizlik ödeneğinden mahsup edilip edilmeyeceğini belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkili kılmıştır. Ancak belirtmek gerekir ki, bazı görüşlere göre ilk üç aylık kısa çalışma ödeneği yönünden her halükarda işsizlik ödeneğinden mahsup edilmekle birlikte Cumhurbaşkanınca uzatılan sonraki üç ay için Cumhurbaşkanına mahsup edip etmeme yetkisi verildiği şeklinde yorumlanmaktadır.

Ayrıca belirtmek gerekir ki, kısa çalışma halinde işverence sadece işçinin çalıştığı beyan edilen süreler yönünden prim ödenmekte ve çalışılmadığı beyan edilen süreler yönünden sigorta primi ödenmemektedir. Bu husus ise emekliliğe hak kazanma tarihini doğrudan geciktirmektedir.

İşsizlik sigortasından yararlanmak için 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunda öngörülen koşullar ise şöyledir:

Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olanlardan, son üç yıl içinde;

1. a) 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 180 gün,
2. b) 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 240 gün,
3. c) 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olan sigortalı işsizlere 300 gün,

Süre ile işsizlik ödeneği verilir.

 

Örnekle açıklamak gerekirse;

23 Mart 2020 tarihinde bir işçi son üç yıl içinde 923 prim günü olması halinde iş akdi feshi koşullarını sağlaması halinde 240 gün işsizlik sigortasından yararlanabilecektir. Ancak 23 Mart – 1 Haziran tarihleri arasında işverence çalışmadığı bildirilen gün sayısı kadar primi (varsayalım ki 50 gün)  eksik ödenecek ve bu eksik ödenen gün sayısı yönünden kısa çalışma ödeneği alacaktır. İş akdinin 31 Ağustos 2020 tarihinde feshedilmesi halinde 240-50=190 günlük işsizlik ödeneğinden yararlanabilecektir.

Ancak kanuna göre kısa çalışma yapılan (50) gün sayısının Cumhurbaşkanının kararı ile mahsup edilmemesi ve 240 gün işsizlik ödeneği alınması da ihtimaldir.